Biliyorum, muhalefet –ve galiba ülke açısından da– önemli ve bir o kadar da hassas bir konuyu görüşüyorlar, ama yine de her akşam haberlerde karşıma çıkan TBMM’de ve komisyonlarında milletvekillerinin birbirine hakaret ettikleri, tekme-tokat giriştikleri görüntüsü beni müthiş rahatsız ediyor.
Görüşerek anlaşma ve uzlaşma yerine, dövüşme… Hiç hoş değil…
Yıllarca Meclis faaliyetlerini milletvekilleriyle dirsek teması halinde Meclis’in koridorlarından izledim. Şimdikine benzer dövüşlerin önceleri de yaşandığını biliyorum; çoğuna tanık oldum çünkü…
Yıllar önce bir milletvekili öteki milletvekilini Meclis koridorunda öldürdü bile bizde…
Ancak yine de…
Biliyor musunuz, âdâb-ı muaşeret kurallarına her düzeyde dikkat eden İngilizler’in dünyanın en eski meclisi sayılan Parlamentosu’nda, milletvekilleri, birbirleriyle karşılaştıklarında, ellerini öteki milletvekiline sıkmak amacıyla uzatmazlar.
Milletvekili kalabalık arasına girer, herkesin elini sıkar, içlerinde milletvekili varsa onu pas geçer… Karşısındaki milletvekili aynı koridorları paylaştığı meslekdaşının sıkmayacağını bildiği için ona elini uzatmaz zaten.
İngiltere Parlamentosu’nda yer alanların birbirleriyle el sıkışması âdâb-ı muaşerete aykırıdır.
Neden âdâba uygun değil?
Âdeti bildiğim halde sebebi meçhulümdü; onu da şu yakınlarda öğrendim.
El sıkışma âdeti Ortaçağlar’dan kalma. Kavga-dövüşlü bir dönemdi Ortaçağlar ve insanlar karşılarına çıkan kişilerin dost mu düşman mı olduklarından her zaman kuşku duyarlardı.
Komşun bile bir gün düşmanın olabilirdi çünkü.
İşte el sıkışma âdeti o dönemlerde bir ihtiyaca cevap olarak çıktı.
Karşınıza çıkan biri elini size uzattığında, ”Ben size dost olarak, barış içinde geldim” demek istemiş kabul ediliyor Ortaçağlar’dan beri…
Peki neden İngiliz parlamenterler birbirleriyle el sıkışmıyorlar?
Biraz düşününce bulabileceğiniz sorunun cevabı şu: O çatının altında buluşan milletvekili sıfatı taşıyan kişilerin, hangi partiden olurlarsa olsunlar, birbirleriyle dostluk ilişkisi içinde bulundukları, barış halinde oldukları kabul edilir de ondan…
Zaten dost ve barış halindeki insanların el sıkışarak bunu karşısındakine belli etmesi gerekmez çünkü.
Dünyanın en eski meclisi Ortaçağ âdetine böyle bir karşılık bulmuş ve bu da yüzyıllar önce Parlamento âdâbı olarak yerleşmiş…
Milletvekili öldürüldü, en fazla rakip parti üzüldü
Önceki gün bir ‘Neo-Nazi’, genç ve idealist bir milletvekilini seçmenleriyle görüşürken öldürdü İngiltere’de… Ölen kadın milletvekili İşçi Partisi’ndendi. Onun kaybına üzülenlerin gönderdiği mesajlara dikkatle baktım. En dokunaklısı rakip Muhafazakar Parti’den Başbakan David Cameron’du.
Bir gün bizde de milletvekilleri ve partiler arası ilişkiler düzelir ve el sıkışmaya gerek kalmadan dostça ve barışçı bir hal alır diye bekliyorum. ΩΩΩΩ
