Darbe yanlısı ve darbe karşıtı pilotların uçurduğu uçakların it dalaşı yaptığı…
İnsanların ve TBMM, MİT, TurkSAT, Özel Kuvvetler binalarının üzerine helikopterlerin havadan bombalar yağdırdığı,…
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uçağının düşürülme tehlikesi göze alınarak havalandığı bir geceydi o gece…
Havacılıkla bütün ilgim uçak yolcusu olmaktan ibaret. Galiba çoğumuzun durumu da benden farksız; öyle olmasaydı, ‘darbe girişimi’ ağırlıklı olarak havada cereyan ettiği ve en önemli stratejik hedefler ile darbeye karşı gösteri yapanlar F-16’lar ve helikopterler tarafından vurulduğu halde, o gece havada neler yaşandığı medyamız tarafından ihmal edilir miydi hiç?
Ben konunun cahiliyim, ama meraklıyım. O sebeple konuyu değişik cepheleriyle araştırırken bir havacılık sitesinde karşıma tam da bu merakımı karşılayacak bir çalışma çıktı (The Aviationist, David Cenciotti). Konuya yönelik bilgi eksikliğimin tercüme yanlışlıklarına yol açabileceğini bile bile, –nasıl olsa iyi niyetimi bağışlarsınız inancıyla– o gece havada neler yaşandığını sizlere aktarmaya karar verdim.
İlk uçaklar kalkıyor
O gece (15 Temmuz) saat 22.00’ı biraz geçe, Ankara’nın kuzeybatısında bulunan Türk Hava Kuvvetleri’nin 141, 142 ve 143 filosunun F-16’larını barındıran Akıncı 4. Ana Jet Üssü’nden birisi, Esenboğa Havaalanı’ndaki mukabiliyle temas kurdu ve 2 F-16’ın 21-22 bin feet yüksekliğinde uçacağı bilgisini verdi.
Hemen ardından Aslan 1 ve Aslan 2 kuyruk-adlı 2 F-16 üsten havalandı.
Aslan 1, kalkıştan sonra Esenboğa ile temas kurdu ve daha önce belirlenmiş yüksekliğe tırmanma izni istedi. ”Ne amaçla?” sorusuna pilot ”Özel misyon; Ankara üzerinde uçacağım” cevabını verdi.
Bu görüşmeden sonra, saat 22.20-22.25 sularında, Esenboğa’ya, jetlerin çok alçaktan olağanüstü hızla uçtuğuna dair telefonlar yağmaya başladı. F-16’ların Ankara üzerinde çatılar üstünden uçtukları videoda kayıtlı.
Gelen haberlerden kuşku duyan Esenboğa üssü aradı. Cevap şu oldu: ”IFF uydu cihazları. (transponderler) kapatılmış olarak uçuyorlar.”
Aynı görüşmede, üs, Esenboğa’ya, bu defa Şahin 1 ve Şahin 2 kuyruk-adı taşıyan 2 F-16’ın daha alçaktan uçacağını bildirdi.
Şahin’lerin tehlikeye sokacağı düşüncesiyle sivil uçaklara alternatif rotalar verildi.
İkmal helikopteleri de havada
Esenboğa, bu arada, KC-135R havada benzin ikmali yapabilen ve Asena 002 adını taşıyan bir helikopterin İncirlik’teki 10. Hava İkmal Üssü’nden kalktığını fark etti.
Bu noktada Esenboğa’nın F-16’lar ve KC-135R ile doğrudan teması yoktu. Uçaklar Asena 02 ile havada benzin ikmaline başladı.
İncirlik’ten havalanan KC-135R’lerin sayısı dörde çıktı.
Hedef binalar
Darbeyi destekleyen uçaklar ve helikopterlerin ateş açtığı hedefler şunlar:
Gölbaşı’ndaki polis Özel Harekât Birliği karargâhı (F-16 bombaladı, 47 polis hayatını kaybetti) ve yine Gölbaşı’ndaki polis havacılık birimi karargâhı.
TBMM binası.
Emniyet Genel Müdürlüğü binası.
Yenimahalle’deki MİT Müsteşarlığı.
Gölbaşı’ndaki TurkSAT merkezi.
Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı külliyesi.
Takip eden saatlerde, darbeci F-16’lar Ankara üzerinde çoğu kez hız duvarını aşan müthiş bir hızla ve çatılar üzerinden alçak uçarak kuyruklarından alev saldılar.
İki tarafın F-16’larının Ankara ve İstanbul üzerinde it dalaşına girdikleri de söylendi, ama şu ana kadar gelen raporlar tek bir uçağın bile düşürülmediğine işaret ediyor. Darbeci F-16’lardan birini kullanan pilotun, 2015 kasım ayında, Türk hava sahasını ihlâl ettiği için Rus Su-24 jetini vuran pilot olması da kayda değer.
Dalaman, Erzurum ve Balıkesir üslerinden de darbeci F-16’ları karşılamak üzere 6 kadar F-16 kalktığı kayıtları var.
Ankara’ya yakın Merzifon’daki hava üssü tamirat gerekçesiyle kapalıydı ve elemanları geçici olarak Erzurum’da konuşlanmıştı.
Bu arada Asena 02 Ankara’yı terk etti ve en üst yüksekliğe erişerek Kastamonu üzerinde tur atmaya başladı. Darbeci F-16’ları destekleme görevini Asena 03 devraldı. Birkaç darbe karşıtı F-16 Asena 02’yi vurmak için üzerine gitti, ama muhtemelen meskûn alanlar üzerinde seyrettiği için bunu yapmadı.
En azından 1 AH-1 Cobra –muhtemelen AH-1W’dir– 20mm silâhla protestocu kalabalıklara ve TBMM’ye ateş açtı. Gölbaşı’ndaki TurkSAT binasına ateş açan da ya bu ya da bir başka Cobra helikopteriydi. O helikopter darbe karşıtı bir F-16 ile düşürüldü.
MİT karargâhının giriş kapısına ateş açan bir S-70A helikopteriydi. Kampüs içerisine komandolar indirip muhtemelen Müsteşar Hakan Fidan’ı kaçırmayı amaçlıyordu. Bu helikopterin de vurulup düşürüldüğü bildiriliyor (ama teyidi alınamadı).
Bir veya iki AS532 helikopteri çok sayıda generalin de katıldığı üst rütbeli bir generalin (kızının) düğün törenini bastı. Generaller komandolar tarafından rehin alındı.
Sekiz adet kargo uçağı (C-130 ve A400M dahil) –birinin kuyruk-adı ‘Esem 26’– Kayseri’den kalkıp Malatya’ya indi. Darbede kullanılacak silâhlarla doluydu uçaklar…
Cumhurbaşkanı uçağının ışıkları söndürülüyor
Darbeci uçaklar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uçağı TC-ATA’yı da İstanbul yakınlarında aramaya başladılar. Gazetelere göre, darbeci F-16’lar uçağı gördüler, kilitlenip kilitlenmedikleri ise müphem; muhtemelen Gulfstreem IV bulmak üzere göğü tarıyorlardı.
TC-ATA kendisini gizlemek için THY 8456 kuyruk-adını almıştı; bir uçağı daha vurmak ve inanılırlıklarını iyice kaybetmek riski, darbeci F-16’ların ATA uçağını düşürmeyip Erdoğan’ı öldürmemelerini sağlayan bir unsurdur herhalde.
Dalaman’dan İstanbul’un Atatürk Havalimanı’na geliyordu TC-ATA; uçağın ışıkları söndürülmüştü. TC-ATA yere inmeden kısa süre önce havalimanı darbecilerden geri alınmıştı.
Ertesi gün
Darbe girişiminin ertesi günü, sabahın erken satlerinde, jetler (muhtemelen F-4E 2020) Eskişehir üssünden kalkıp Akıncılar üssünün ana pistini bombaladı; bu arada en azından bir F-16C Block 50 jeti, büyük ihtimalle savaş devriye görevi olarak, Ankara’nın batısında tur atıyordu. Aynı gün öğleden sonra 131. filodan bir E-7 AEW ile 142. filodan bir F-16, –herhalde helikopterle veya küçük uçaklarla Yunanistan’a kaçabilecekleri yakalamak üzere– Ankara’da uçmaktaydı.
NOT: Yabancı derginin araştırmasına Türkiye’de Arda Mevlütoğlu (@orko_8) adlı bir uzman katkıda bulunmuş.
ΩΩΩΩ
