Çoğu insan uzaya giden Alper Gezeravcı’nın ilk Türk astronotu olduğunu sanıyor; ama ben gerçeğin farklı olduğunu biliyorum: İlk Türk astronotunun adı Niyazi’ydi…
Astronot Niyazi…
Metin Akpınar-Zeki Alasya’nın da kadrosunda bulunduğu, Haldun Taner’in kaleme alacağı oyunları sergilemek üzere 1967 yılında kurulmuş Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nun ilk oyunlarından birinin adıydı ‘Astronot Niyazi’…
Niyazi rolünü, o sıralar tiyatroda henüz kendini göstermeye başlamış olan sonranın ünlüsü Kemal Sunal üstlenmişti.
ABD’de aya seyahat hazırlıklarının hızlandığı bir dönemde, o gelişmeye bizden bir cevap teşkil ediyordu oyun…
Türkiye’den aya gönderilecek roketi, oyunda, Dolapdere’de Kevork Usta imal etmekteydi.
Neil Armstrong ve arkadaşlarının Apollo 11 uzay aracıyla aya inmelerini bütün dünyayla birlikte bizler de izlemiştik (20 Temmuz 1969).
Armstrong aya ayak bastığında, dünyaya, “Bu, bir insan için küçük fakat insanlık için büyük bir adım” mesajını göndermişti.
Uzaya fırlatılan aracın mürettebatından bazı isimler, aydan getirdikleri simgesel değeri bulunduğu muhakkak bazı maddeleri, dünyanın çeşitli ülkelerine taşırken, Türkiye’ye de uğramışlardı.
Galiba en sıcak karşılamalardan birini burada yaşamıştı ekip…
Dünyanın çeşitli bölgelerinde ABD’nin aya seyahati gerçekleştirdiği iddiasının bir aldatmaca olduğuna inananlar çıkmıştı; hala öyle düşünenler az değil. Buna karşılık, özellikle ülkemizin İslam alimleri, Kur’an-ı Kerim’in Rahman suresinin iki ayetinden hareketle (ayet 33-34), uzaya çıkışın pekala mümkün olabileceğini hatırlatmışlardı.
Şu ayetler:
﴾33﴿ Ey cin ve insan toplulukları! Göklerin ve yerin sınırlarını aşıp öteye geçebilirseniz haydi geçin! Ama (tarafımızdan verilmiş) bir güç olmadıkça geçemezsiniz.
﴾34﴿ Artık rabbinizin nimetlerinden hangisini inkâr edebilirsiniz?
Hatta, sözünü ettiğim o dünya turu sırasında yolu Kahire’ye düşen Neil Armstrong’un, kaldığı otelde, sabahın erken saatinde uyandığında, minarelerden kaldığı odaya ulaşan ezan sesini işitince, “Ben bu ilahi sesi ayda bulunduğum sırada da duymuştum” deyip Müslüman olduğu da geniş bir yaygınlığa kavuşmuş, bu iddiaya inananlar da olmuştu.
Astronot Niyazi ile başlayan bu yazımı, dün fırlatılan SpaceX firmasına ait uzay aracının içerisinde bir İsveçli ve bir de İtalyan yolcuyla paylaşan Türk astronot Alper Gezeravcı’dan esinlendiğim herhalde anlaşılmıştır.
Kevork Usta’nın yaptığı uzay mekiği oyunda başarıya ulaşamamıştı, ama Gezeravcı’nın içinde yer aldığı araç bir gün gecikmeyle de olsa yörüngesine girdi. Bugün Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaşması bekleniyor.
Tiyatroda attığım kahkahalar şimdilerde bile hatırımda olduğu için, bu ciddi girişimi medyadan yakın takibime almam doğal.
Bizim gibi 1960’larda uzaya yolculuk beklentisi ilk ortaya atıldığında konuya ilgi duymaya başlamış olmayan gençler, Elon Musk adlı Amerikalı girişimcinin sahibi olduğu firma tarafından atılan araçla çıkılan seyahatin öneminin de farkında olamıyor.
Zaten bu sebeple olacak, bir günlük gecikmeyi, seyahat yolcularından birinin bilet parasının ödenmemesine bağlamakta fazla zorlanılmadı.
O vesileyle öğrendim. Uzay aracında yolculuğun bedeli 55 milyon dolarmış…
Hiç kuşkusuz yüklü bir bilet ücreti…
Son bir-iki yıl içerisinde, buralardan gelip geçerken, ülkemize de uğramış ve devlet yöneticileriyle yakından tanışmış olan Musk’ın, bizim astronotın biletine indirim uygulamış olması bile mümkün…
Kendisiyle iyi bir pazarlık yapılmış olabilir.
Yoksa 55 milyon dolar böyle bir macera için bayağı fazla…
Uzaya yolculuğun seçim yatırımı amaçlı bir seyahat olduğunu iddia edenler de var; eğer öyleyse, 1960’lı yılların heyecanını yaşamamış olan nesiller bakımından olayın ters tepmesi bile mümkün…
Yoksa bu seyahatin aklını da İstanbul seçimi kampanyasına yardımcı olanlar mı verdi?
Mümkündür.
ΩΩΩΩ
Uzaya yolculari Axiom özel uzay turizmi şirketi gönderiyor, Elin Musk in Space X şirketinden sadece mekiklerini uzaya fırlatma hizmeti alıyor. Axiom Space X e 55 milyon dolar ödüyor kişi başı. Uzaya giden şahısların Axiom a ödediği çok daha fazla fakat açıklanmıyor. 55 milyon şirket rapor ve anlaşmaları dan şeffaflık gereği bulunabildiginden gerçek ücret zannediliyor. Mekigin ve Axiom un maaş masraf ve karlarını ekleyin.
Bizim de hibrit roket motoru üreten Delta V şirketimiz var. İTÜ Uçak Mühendisliğini bitirip ABD Stanford Üniversitesi’ne giden Arif Karabeyoğlu, yüksek lisans ve doktora çalışmalarını bitirdikten sonra doktora sırasında geliştirdiği teknolojiye odaklandı. Hibrit roket motorlarında parafin kullanarak dünyada bir ilki gerçekleştirdi. 2009 – 2011 arasında AIAA (Amerikan Havacılık ve Uzay Enstitüsü) Hibrit Teknik Komitesi Başkanlığını yaptı. Klasik yakıtlara göre 3 kat daha hızlı yanan parafini roketlerde kullandı, bu uzay teknolojisinde önemli bir inovasyondu. 22 yıllık ABD eğitim ve çalışma hayatından sonra 2013 yılında Türkiye’ye döndü. 2016’da Delta V şirketini kuran ve bu zamana kadar ürettiği teknolojiyle 18 kez uzaya roket fırlatan bilim adamı, uzay motorları üretimi yaptı. “Hem roketlerimiz hem de uzay motorlarımız, A’dan Z’ye yüzde100 yerli ve milli” diyen Karabeyoğlu’nun devlet desteğiyle kurup geliştirdiği Delta V şirketinde 100den fazla genç mühendis çalışıyor.
https://www.youtube.com/watch?v=1SIz-ovu3kI
Fehmi Beyin aktardığı ayetlerle konuya devam….
﴾33﴿ Ey cin ve insan toplulukları! Göklerin ve yerin sınırlarını aşıp öteye geçebilirseniz haydi geçin! Ama (tarafımızdan verilmiş) bir güç olmadıkça geçemezsiniz.
﴾34﴿ Artık rabbinizin nimetlerinden hangisini inkâr edebilirsiniz?
Buradaki 33. ayetle Allah insanın uzay yolculuğuna onay veriyor. O güce ulaştığınızda buyrun gidin deniyor. Ancak, bu yeteneği bir nimet olarak bahşedenin kendisi olduğunu da belirtiyor ve 34. Ayetle bu konuda nankör olmayın şeklinde bir ikazda bulunuyor.. İşte üzerinde ısrarla durduğum, bu yeteneği tanıyan Hak’ka hakkını teslim eden “Akıl*İman Sentezi”nin önemli kaynak noktalarından biri burasıdır.
Mustafa Kemal Atatürk Paşamız Kuranı türkçeye tercüme ettirmiş. Ana gaye Türk insanı dininin anlamına vakıf olsun. Ancak kendisinin okuduğundan şüpheye düşüyor insan. OKU’yup bilgi sahibi olma, Bilim ve Teknik konusunda merak uyandıran, motive eden o kadar ayet var ki okuyup biraz düşünseydi bunları nasıl göremezdi şeklinde düşünüyor. Dolayısıyla tercüme ettirmesinin amacı başkaydı. Kuran meali itibariyle Türkçeye 1333 yılında tercüme edilmişti zaten. Ne Mehmet Akif gibi değerlerden ne de Orta Asya birikiminden faydalanma yoluna gitti. Amacı farklıydı! Bu amacın ne olduğunu kurmuş olduğu parti CeHaPe döneminde icraatlerle biraz daha iyi anlaşıldı…. Amacı pozitif olsaydı, Uzaya çok daha önceki Cumhuriyet dönemlerinde araç ve astranot yollamış olabilirdik.
fatih Altaylı iyi benzetmiş: “Mercedes taksiye binip hava atan adamdan ne farkımız var” diyor. haksız da değil. araba başkasının şoför başkası yolcusu hava atıyor Mercedes’im var diye. ha bu arada Faruk bildirici 70 milyon dolara patladı diyor. haberiniz olsun. Mehmet Şimşek 1 cent e kurşun atarken…70 milyon dolar harcamak da neyin nesi?
Emekliler hepinizden kıstığımız maaşlarla uzaya turist de gönderiyoruz. Övünün işte. İstiyorsanız öğürebilirsiniz de. Kimin umurunda. Canım enseyi karartmayın. 10 milyon emekli varsa, kişi başına bir seferliğine 5 dolara patlıyor. Bir çorba parası. Aslında her ay bir astronot gönderebiliriz. Ölene kadar her ay astronot uçuyor heyacanı istemez misiniz? Aslında bu emeklilere zam vermek yerine bir astronot ekibi kurup sürekli uzaya yolculuk yaptırsak ülke olarak daha ileri en ileri, aya dört şerit gidiyor olurduk şimdiye kadar. Emeklileri ölene kadar beslemeye mecburuz sanki. Çalışmasınlar, bedava sağlık hizmeti, ölene kadar bakım, bir de sürekli zam istesinler. Oh ne ala.
“..1960’lı yılların heyecanını yaşamamış olan nesiller bakımından..”
İşte sihirli açıklama! Her 20 yılda bir;
Hökümate darbe yapılmalı!..☹️
Uzay denemeleri, kutuplara bayrak dikme..
Derindeniz diplerinde troll😯 arama tarama
Nückleer deneme ne zamana acaba🤔??
Bu işin sonu yok sayın yazar.
Batıyı taklit etmenin hele!..😡😡😡
Kabare diye yutturdular yumuşak erkek! zırvalarını yıllarca bu ülkede!
Sonra hep çıkardılar TV’lerde erkek mi kadın mı ortaya karışık bir sürü oğlan!
Twiste gel sözde dans! kıvramalarına ne demeli bilmem ki!..
Zengin oğlan fakir gecekondulu kızın gazozuna sahnesi yokmuuu..
Haaa bu arada karşısına 10 dk rakı sofrası..
Bir namaz sahnesi al sana filimin şaahhanesi😡😡😡
(Nereye gitti o rulolar? Çöpe)
Şimdi oynanıyor yeni bir sahne:
Önce rambo lar falan ardından çıktı karşımıza Karayılan😳
Ahh dünya yalan dünya..
Al birazda sen oyalan👊
Ha bir şey daha söyleyeyim; bu güne kadar 40 a yakın ülkeden 600 kadar astronotun uzaya gittiği söyleniyor , bunların içinde Afganli da var , Suriyeli ise bundan 36 sene önce gitmiş!
Eee.. biz Türkiye Yüzyılına yeni girdiğimiz için sıra anca geldi !
Dördüncü astronot unutuldu mu?
M.kaya 19 Ocak 2024 De 17:53
kitap okumaya zaman ayıracak olmanız kuşkusuz sevindirici bir haber sayın kaya. tefekkür etmek için iyi bir zemin hazırlar.
düşünen biri genellikle kimin işine yarıyor sorusunu sorar.
mesela istisnasız bütün ülkenin gözünde bir nefret objesi olan karayılan seçim öncesi chp yi desteklediklerine dair bir açıklama yapıyor.
böyle bir açıklama kimin işine yarar?
chp nin mi işine yarar mesela?
hdp/dem 6 milyon oy demek.
bir önceki seçimde öcalangiller de oy istemişti, devlet televizyonlarında.
chp için mi istediler mesela?
okumak herkese iyi gelir.
El Insaf, Fehmi bey! Rahman suresinden işaret ettiğiniz 33 & 34. ayetlerin anlamı gayet açık, ilkokul/lise seviyesinde anlaşılır cinsten. Bunun için “İslam alimi!” olmağa gerek var mı? Bunları şahsen 6-7 yaşlarındayken çocuklarıma anlattım; heyecanla dinlediler ve anladılar (ne anlatmak için ne de anlamak için alim olma gereği yok!) Bunun gibi başka ayetler de var. Misal:
“Gökleri ve yeri yaratan, kendilerinin benzerini yaratmağa kadir olmaz mı? Elbette olur; Çünkü O, yaratan ve bilendir” (Diyanet Tercümesi-Sure 36, 81. ayet)
Günümüzde göklerde güneş sistemi dışında varlığı 1992 yılından itibaren “Yer”küre benzeri kendi güneşleri etrafında dönen 5 binin üzerinde gezegen keşfedildi. Her geçen gün yenileri keşfediliyor. Üstelik, mahallemiz sayılan “Samanyolu Galaksimiz”in dışına çıkmış bile değiliz henüz. Besbelli ki Kainatta dünya benzeri milyarlarca gezegen var. Bunlar arasında kendi şartlarında hayat potensiyeli dünyanınkine benzeyen ve hatta aynı bizim gibi insan toplulukları olanlar da tahminen çok sayıda olabilir (mahalleler-arası mesafe, “ömür biter-yol bitmez türünden”, çok çok fazla, ayrı mesele).
Kainat hakkında yukarki ayet örneklerinde verilen bilgiler başka “kutsal Kitap”larda yok. Örneğin, Tevrat ve İncil’de gök cisimlerine olan referanslar Babil kökenlerine giden tanrısal kimlikli ve caiz olmayan varlıklar (o şekilde ilişkilendirilmeler var). Kuran’da yukardaki ayetlerle verilen bilgilerse bambaşka ve insanoğlunun göklere olan Bilimsel merak, uzayda emekleme macerasıyla yakından ilişkili, ve bugün yaşadıklarımıza hitap eder nitelikte. Bu direkt bilgiler bile Tevrat ve İncil’e inananların bunları terkedip Kuran’a odaklanmalarına/inanmalarına vesile olmalı, er veya geç! Geç olsun da, umarız, geçti Bor’un pazarı türünden olmasın.
Dur bakalım, daha çok işimiz var ; Ay’a dört şeritli yol yapacağız , sonracağıma sert iniş yapacağız , yani durmak yok yola devam !
At elin , eyer emanet , bizimkisi deh ile çüş’ten ibaret !
Hoş burda o da bizde değil ya !
yavuz 19 Ocak 2024 De 14:52
geçmişte adalet ya da ekonomi daha mı iyiydi mealinde sorular için hazırlanmış endeksler, karşılaştırma yapabileceğimiz rakamlar ve olaylar var değil mi? yok bunlarla uğraşamam diyen varsa sokağa çıkıp apolitik yani kutuplaşmamış insanlara sorsun, sohbet etsin. elbette geçmişte pek çok yanlış, haksızlık, hukuksuzluk olmuştur bunu aklayamayız, başınıza gelen için üzüldüğümü söyleyebilirim, samimiyim de lakin bugün de benzer haksızlık yaşayan milyonlar yok mu?
verdiğim örneklere karşı yanıt uzatılabilir elbette ama bu diğer kıymetli yorumcuların yaptığı gibi neyin nasıl bilinmediğini gösteriyor sadece. “dolar olarak dahi asgari ücret eskisine göre daha fazla.” gibi. çünkü tl enflasyon oluyor da dolar da olmuyor mu? satın alma gücü aynı mı kalıyor? ya da emekliye 10 yerine 11 tl vermemesinin nedeni enflasyonla mücadele kararlılığı yorumu gibi. asgari ücretliye yapılan zam elbette enflasyonu etkiler, çalışanların büyük kısmı asgari ücretlidir ve asgari ücretlilerin büyük kısmı da özel sektörde çalışmaktadır. ücret artınca maliyet artar bu da ürüne yansır, bu da enflasyona. emekli maaşı için aynı şeyi söyleyebilir miyiz? dar gelirlinin zaten boğazına harcadığı parayla enflasyonla mücadele edilir mi?
“millet ittifakını oluşturan bileşenlerin parçalanma şekli atomu parçalatan bilim adamlarını bile hayrete düşürmüştür” tesbiti haklı bir eleştiri, çünkü bu bir pasta meselesi. iktidar bileşenlerine bakarsak bir arada kalabiliyorlar çünkü pasta var. dün çıkıp iktidarı yolsuzluklarla, haksızlık ve adaletsizliklerle suçlayanların bugün gelip aynı safta olması başka nasıl açıklanabilir? biz muhalefetin bu haliyle bile başta ekonomi mevcut iktidardan daha iyi yöneteceğini düşünüyoruz farklı olarak. bunu da geçmişle kıyaslayıp yapıyoruz.
yeni oluşumlara, yeni liderlere ise hepimiz açığız ortak paydada.
Ne yaparlarsa yapsınlar, adil olmayınca, mazlumun hakkını vermeyince sonuç hayırlı olmayacaktır…
uzaya giden bir ekipte bir türk’ün de olması sevindirici değil mi?
elbette öyle.
büyük bir reklam.
yahudiye sormuşlar 10 liran olsa ne yapardın?
1 lira ile iş kurar, 9 lira ile reklam yapardım demiş.
“Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 14 gün boyunca sürecek ‘Türk Uzay Bilimi’ misyonu kapsamında bilim insanlarımızın hazırlıklarını yaptığı 13 deney gerçekleştirilecek. Astronomi, tıp, genetik, malzeme bilimi gibi alanlarda bilimsel çalışmalar yapılacak.”mış.
astronotumuz bir pilot bu arada.
gerçekten çok pahalı bir seyahat aynı zamanda.
teknoloji hızı katlanarak artıyor, 100 yılda kat ettiğimiz gelişmeyi artık 10 yılda alıyoruz diyebiliriz mealen. ve içine girdiğimiz süreçte belki aylar içinde her şey değişecek. uzaya gitmek te yakın bir tarihte sıradan bir iş olacak.
öte yandan dünyada yaşarken doğal afetlerle olan mücadelemizde sürüyor. her gün ekranlara değerli uzmanlar çıkıp yakın gelecekte olabilecek depremlere karşı uyarı yapıyorlar, bu kadar derin bir ekonomik krizde ve böylesi büyük riskler altında iken ülke döviz bulmakta büyük zorluklar yaşarken
reklam yapmak
yerine kentsel dönüşüme ağırlık verilmeli değil mi?
seçim öncesi yandaş medya bu konuyu öne çıkarmak yerine, 6 şubatta yaşadıklarımızı hatırlatsa daha doğru olmaz mı?
Evet bugün savunma sanayine büyük yatırımlar gerçekleştiriyoruz, ekonomik büyüme göstergesi açısından Avrupa ve Dünya ortalamasının üzerinde bir trend sergiliyoruz, ihracata dayalı, teknoloji odaklı, ar-ge tabanlı pek çok projeyi hayata geçiriyoruz, uzaya dahi çıkabiliyoruz. Bunlar resmin tamamına bakınca muazzam gelişmeler.
“uzaya dahi çıkabiliyoruz” ifadesi doğru mu? “Uzaya turist yollayabiliyoruz” ifadesi daha uygun. Para fazlamız olan zengin bir ülke olsak amenna diyelim. İşsizliği azaltacak yerli kaynakları ekonomiye kazandıran bir fabrikacık kur ve adam gibi randımanla çalıştır. Bununla övünülsün.
Çocukluğumuzun çizgi romanlarında uzay konulu hayallerimiz olurdu da bir Türk astronotun uzay yolculuğunu hayal bile edemezdik.
Bu da şimdiki zamanın gururu!
Ülkem adına!
Yaş gereği 1960’lı yılların heyecanını yaşamamış biri olarak bu uzaya yolculuk macerasına şahit olduğum halde o duyguyu yaşayamadım. Lakin bir emekli olarak iftihar ettiğimi de inkar edemem.
Yazıyı okurken şu soru aklıma geldi. Acaba bizim için büyük olan bu yolculuk insanlık için ne kadar büyük?
Ümit ve temennim o dur ki, küçük büyük, atılan tüm adımlar insana olsun. İnsanımıza…
55 MİLYON DOLAR MI?
Bu seçim endeksli seyahatin faturasının 55 milyon dolar olduğu iddiaları henüz tekzip edilmedi.
Güncel kurlarla TL karşılığı 1 milyar 660 milyon.
Bugün çocuklarına karne hediyesi alamayan milyonların olduğu ülkemiz için müthiş sorumsuzca bir harcama.
Neymiş deney yapılacakmış.
Evet bir deney yapılıyor:
Bir halk neleri yiyebilir deneyi.
Yoruma kapalı.